De winter is een prima tijd om bomen en heesters te planten. Tenminste, zo lang het niet vriest. Ga voor bomen en heesters met kluit. Of zelfs kale wortels. Ze zijn leuk, veelzijdig en goedkoop!
In pot, met kluit of met kale wortel
Veel tuiniers weten niet dat je planten in verschillende uitvoeringen kunt kopen. We zijn helemaal gewend geraakt aan planten in een plastic pot. De kweker noemt dit: ‘in container’. Maar Oasemeisje koopt eigenlijk liever bomen met kluit. Of piepjonge boompjes en struikjes met kale wortels. Dat heet bosplantsoen. Bosplantsoen is leuk, en heel voordelig!
Een plant in een pot is afhankelijk
Planten in pot kom je in ieder tuincentrum tegen. Toegegeven, ze zijn handig. Want je kunt ze jaarrond planten. De container heeft namelijk een gladde wand, waardoor de wortels onbeschadigd uit de pot kunt halen. De plant gaat intact in de grond. Dat maakt zijn overlevingskansen op warme lente- en zomerdagen groter.
Maar een plant in container heeft ook nadelen. Hij woont min of meer in een isoleercel. Hij kan niet met zijn wortels door de wand naar buiten. Een potplant is daarom vrijwel volledig afhankelijk van zorg door de mens. Je betaalt dus voor Tender Loving Care van de kweker. Die staat op droge en hete lente- en zomerdagen vol toewijding al die potplantjes water te geven.
Meer meebewegen met de seizoenen
Oasemeisje vindt dat er veel te zeggen is voor bomen met kluit. Ze kosten minder en ze doen het prima. Je moet alleen wat meer meebewegen met de seizoenen.
Dat zit zo:
Bij een boom met kluit worden de wortels bij elkaar gehouden met behulp van een net, zodat de vorm van een bal ontstaat. Vervolgens wordt de boom ingekuild. De wortels hebben dan direct contact met de vollegrond, dwars door het net heen. Een boom met kluit kan hierdoor zelfstandig water en voeding opnemen. De kweker hoeft de plant niet zo intensief te ondersteunen, en daarom ligt de prijs gunstiger.
Je moet bomen met kluit alleen wel een beetje helpen bij hun verhuizing. Want trek je een boom of heester met kluit uit de grond, dan gaat een deel van die nieuwe worteltjes stuk.
Bomen met kluit plant je daarom het best als ze in rust zijn. De sapstroom staat dan stil, en de blaadjes zijn eraf (tenzij het een wintergroene plant betreft). De plant kan dan op z’n nieuwe standplaats eerst zijn aandacht richten op het maken van nieuwe wortels. Hij hoeft nog geen energie te steken in het voeden van bladeren. Bomen met kluit plant je daarom grofweg tussen november en begin maart, wanneer het niet vriest. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, kun je dus juist in de winter aan de slag.
Bosje takken met kale wortels
Het kan nog meer hardcore. Er bestaat ook plantgoed met kale wortels. Het betreft dan jonge boompjes of struikjes die zelfs niet eens een kluit hebben. Ze worden zó met hun wortels uit de grond gehaald, in een bundel van tien of vijfentwintig bijeen gebonden en ingekuild voor de verkoop. Deze gewasgroep noemen we ‘bosplantsoen’.
De takken waaruit zo’n bundel bosplantsoen bestaat, heten ‘spillen’. Spilletjes zijn jong: slechts één of een paar jaartjes oud. En klein: de maat varieert van ongeveer 60 centimeter tot ruim een meter. En vaak zijn ze inheems.
Als je gaat snuffelen tussen het bosplantsoen, dan vind je hazelaar, berk, liguster, beuk, haagbeuk, krentenboompjes, kornoeljes, meidoorn, hondsroos, sleedoorn, sporkehout, gewone vogelkers en nog veel meer.
Je moet wel een beetje geduld hebben, want spilletjes zijn klein en jong. Maar ze kosten dan ook niet meer dan een scheet en drie knikkers. Voor maar één of een paar euro heb je al een plant. Vergelijk dit eens met planten in pot. Die kosten zomaar het tien- of twintigvoudige.
Bosplantsoen voor heesters, heggen en hagen
De grote lol van bosplantsoen is dat je er goedkoop en snel een behoorlijk oppervlak mee kunt beplanten. Heb je geen grote tuin? Maakt niet uit, ook in een kleine tuin kun je met bosplantsoen aan de gang. Plant bijvoorbeeld een beukenhaag of een ligusterhaag om je tuin, of rond het terras. Beuken en ligusters behouden (een deel van) hun blad in de winter. Ze bieden vogels geweldige schuilplaatsen.
Bosplantsoen is ook geschikt als je hoogte wil creëren of gaten op wil vullen. Want als je geduld hebt, dan worden soorten zoals berken, krentenboompjes en hazelaars meerdere meters hoog. Ze laten zich bovendien goed verjongen. Worden ze te fors, dan dun je ze uit of je knipt ze terug. Wilgen kun je zelfs helemaal knotten. Ze lopen daarna gewoon weer uit.
Ook kun je van bosplantsoen heel goed een gemengde heg maken. Insecten en vogels zijn dol op een leuke selectie van inheemse soorten, zoals kardinaalsmuts, kornoeljes of vogelkers. Als je kiest voor doornige struiken zoals meidoorn, sleedoorn en hondsroos en je zet ze dicht op elkaar, dan knijpt de hond er ook niet meer zo makkelijk tussenuit.
De winter is een prima tijd om te planten
Loop daarom juist in de winter, als iedereen denkt dat er niets te doen is, lekker je tuin in. Kijk eens rond waar je voor een paar euro nog wat leuke boompjes of heesters kwijt kunt. En ga dan vooral voor bosplantsoen of bomen met kluit. Het is er nu de tijd voor!
Tip:
Bij sommige kwekers kun je de spilletjes ook per stuk aanschaffen. Je hoeft dan niet een hele bundel mee te nemen. 😉
Met dank aan plantencentrum, afhaalcentrum en boomkwekerij Venhorstplant in Megchelen.
Reactie plaatsen
Reacties